STEAM TA’LIMI ORQALI O‘QUVCHILARNING IJODIY VA ANALITIK FIKRLASH QOBILIYATINI RIVOJLANTIRISH.
Keywords:
STEAM ta’limi, ijodiy fikrlash, analitik tafakkur, 5E modeli, EDP metodikasi, tanqidiy fikrlash, muammoli o‘qitish, dizayn fikrlash, o‘quvchi faolligi, XXI asr ko‘nikmalari.Abstract
Ushbu maqolada STEAM (fan, texnologiya, muhandislik, san’at va matematika) ta’limi orqali o‘quvchilarning ijodiy va analitik fikrlash qobiliyatini rivojlantirish masalasi tahlil etilgan. Tadqiqotlar asosida STEAM metodikasining o‘quvchilarda mustaqil fikrlash, muammoni hal qilish, tanqidiy yondashuv va innovatsion qarorlar chiqarish kabi ko‘nikmalarni shakllantirishdagi o‘rni yoritilgan. Maqolada xalqaro amaliyot misollariga tayanilgan holda STEAM yondashuvining afzalliklari va natijalari keltirilgan. Xususan, 5E modeli, dizayn fikrlash va EDP (Engineering Design Process) kabi metodlarning o‘quvchilarga ta’siri raqamli va empirik misollar bilan asoslangan.
References
1. Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlis va O‘zbekiston xalqiga Murojaatnomasi.
http://m.xabar.uz/uz/jamiyat/shavkat-mirziyoyevning-oliy-majlis- va-ozbekiston-xalqi
2. Wang, H., et al. (2021). STEAM-based PBL in Taiwan schools – [ResearchGate].
3. Chien, Y., et al. (2020). Using EDP in elementary STEAM classes – [ScienceDirect].
4. UNESCO (2022). Transforming Education with STEAM – [unesco.org].
5. STEAM O‘QUVCHIGA NIMA BERADI? .Sanakulov Hamrakul Rizakulovich, Nizomiy nomidagi TDPU, professori, pedagogika fanlari nomzodi.Ta’lim va innovatsion tadqiqotlar (2023 йил №5) ISSN 2181-1709 (P).http://interscience.uz.
6. Chang, C.-Y., Du, Z., Kuo, H.-C., & Chang, C.-C. (2021). Investigating the Impact of Design Thinking-Based STEAM PBL on Students’ Creativity and Computational Thinking. Frontiers in Psychology. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.768984
7. UNESCO. (2022). Transforming Education with STEAM: Empowering learners for 21st-century skills. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000380471
8. Chien, Y.-H., Lin, S., & Tsai, C.-Y. (2020). Children’s Development of Creativity, Problem-Solving, and Critical Thinking in a STEAM Program Based on EDP. International Journal of STEM Education. https://doi.org/10.1186/s40594-020-00243-3
9. Nguyen, T., & Vu, H. (2025). The effectiveness of the 5E model combined with EDP within STEAM education to foster creativity among preschool children. Early Childhood Education Journal.
10. Рудской А.И., Боровков А.И., Романов П.И., Киселёва К.Н. АНАЛИЗ ОПЫТА США И ВЕЛИКОБРИТАНИИ В РАЗВИТИИ STEM-ОБРАЗОВАНИЯ//Научно-технические ведомости CПбПУ. Естественные и инженерные науки. Том 23, № 2, 2017.
11. N.I.Ismailova “MAKTABGACHA TA’LIMDA STEAM TEXNOLOGIYALARI”. (o‘quv qo‘llanma). - N.: « », 2023.