ФУҚАРОЛАРНИНГ ПЕНСИЯЛАР ВА ИШ ФАОЛИЯТИНИ БИРГАЛИКДА АМАЛГА ОШИРИШ ҲУҚУҚИ: ЎЗБЕКИСТОН ВА ХОРИЖИЙ ТАЖРИБА ТАҲЛИЛИ
Keywords:
пенсия, пенсия ва меҳнат ҳуқуқи, ижтимоий таъминот, Ўзбекистон пенсия тизими, хорижий тажриба, пенсия ислоҳотлари, ҳуқуқий асосларAbstract
Ушбу мақолада фуқароларнинг пенсия олиш ҳуқуқи, пенсия тушунчаси, Ўзбекистон Республикасида махсус пенсия олувчилар — ҳарбийлар, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар, давлат хизматчилари ва бошқа тоифадаги шахслар учун белгиланган пенсия таъминотининг ҳуқуқий асослари таҳлил этилади. Пенсия олиш билан бир вақтда меҳнат қилиш ҳуқуқининг амалдаги ҳолати ва аҳамияти ҳуқуқий ҳужжатлар асосида кўриб чиқилади. Шунингдек, хорижий давлатлар тажрибаси билан қиёсий таҳлил орқали пенсия тизимини такомиллаштириш бўйича хулосалар ва таклифлар илгари сурилади.
References
1. Конституцияси Ўзбекистон Республикаси. – Тошкент: Ўзбекистон, 2023.
2. Ўзбекистон Республикасининг “Фуқароларни давлат пенсия таъминоти билан таъминлаш тўғрисида”ги Қонуни // ЎРҚ–641-сон, 3.09.1993 й. (сўнгги ўзгартишлар билан).
3. Ўзбекистон Республикасининг “Меҳнат кодекси” // ЎРҚ–843-сон, 30.04.2023 й.
4. “Судьялар тўғрисида”ги Қонун // ЎРҚ–88-сон, 14.09.2000 й. (2022 йилги таҳрири билан).
5. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2005 йил 15 февралдаги 53-сон қарори “Ҳарбий хизматчиларга пенсия тайинлаш тартиби тўғрисида”.
6. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 13 августдаги 676-сон қарори “Пенсия ва нафақалар тайинлашнинг ягона тартибини жорий этиш тўғрисида”.
7. Denga, I. (2015). Pension Systems in the European Union: Challenges and Reforms. Brussels: European Policy Institute.
8. OECD. (2023). Pensions at a Glance 2023: OECD and G20 Indicators. Paris: OECD Publishing. DOI: https://doi.org/10.1787/pension_glance-2023-en
9. Турсунов, М. Ҳ. Пенсия тизимини такомиллаштиришнинг иқтисодий ва ҳуқуқий асослари // “Иқтисодиёт ва таълим”, №2, 2021. – Б. 40–45.
10. Сафаров, Ш.Х. Пенсия таъминотида халқаро тажриба ва Ўзбекистонда уни жорий этиш истиқболлари // “Юридик фанлар ахборотномаси”. – №3, 2022. – Б. 67–71.
